Szczepionki przeciw krztuścowi

Spis treści

Jakie szczepionki przeciw krztuścowi są dostępne w aptekach?

Szczepionki przeciw krztuścowi przeznaczone do szczepień pierwotnych oraz przypominających

Czy można zaszczepić się przeciwko krztuścowi w ciąży?

Jakie mogą być powikłania po krztuścu?

Źródła

Jakie szczepionki przeciw krztuścowi są dostępne w aptekach?

W aptekach dostępne są różne szczepionki przeciw krztuścowi, które zawsze występują w postaci skojarzonej przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi. Dostępne są również szczepionki cztero-, pięcio- oraz sześcioskładnikowe, które dodatkowo chronią przed chorobami, takimi jak wirusowe zapalenie wątroby typu B, polio oraz zakażenie Hib. Zgodnie z polskim Programem Szczepień Ochronnych, szczepienia przeciwko krztuścowi przeprowadzane powinny być w 1., 2., 6., 14. i 19. roku życia za pomocą skojarzonej szczepionki DTP (przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi).

Szczepionki zawierają bezkomórkowy składnik krztuśca, który w organizmie wywołuje odpowiedź immunologiczną, co zabezpiecza przed zachorowaniem.

• Szczepionka 3 w 1 (DTaP przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi), np. Adacel, Boostrix,

• Szczepionka 4 w 1 (DTaP-IPV przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis), np. Adacel Polio, Boostrix Polio,

• Szczepionka 5 w 1 (DTaP-IPV+Hib przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b), np. Pentaxim, Infanrix–IPV+Hib,

• Szczepionka 6 w 1 (DTaP+IPV+Hib+wzwB przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B), np. Infanrix Hexa, Hexacima.

Odporność na zachorowanie na krztusiec zmniejsza się wraz z czasem upływającym od ostatniego szczepienia, dlatego osobom dorosłym powyżej 19 roku życia szczepionym w przeszłości zaleca się pojedyncze dawki przypominające co 10 lat. Preparatem zarejestrowanym do szczepień przypominających jest, np. Boostrix.

Szczepionki przeciw krztuścowi przeznaczone do szczepień pierwotnych oraz przypominających

Na rynku dostępne są szczepionki przeciwko krztuścowi przeznaczone do stosowania u niemowląt i dzieci (szczepienia pierwotne), a także szczepionki „przypominające”, podawane osobom, które w przeszłości były już szczepione na krztusiec.

Szczepionki przeznaczone do stosowania u niemowląt i dzieci
Hexacima jest wskazana do szczepienia pierwotnego i uzupełniającego niemowląt i dzieci w wieku od 6 tygodni do 24 miesięcy przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (WZW B), poliomyelitis oraz inwazyjnym zakażeniom wywołanym przez Haemophilus influenzae typ b (Hib).
Infanrix hexa jest wskazana do szczepienia pierwotnego i uzupełniającego dzieci przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, poliomyelitis i zakażeniom wywoływanym przez Haemophilus influenzae typ b. Nie jest przeznaczona do stosowania u dzieci powyżej 36 miesiąca życia.
Pentaxim jest stosowana w celu jednoczesnego zapobiegania błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis oraz inwazyjnym zakażeniom wywołanym przez Haemophilus influenzae typ b w szczepieniu pierwotnym u niemowląt od ukończenia 6. tygodnia życia i w szczepieniu uzupełniającym, rok po szczepieniu pierwotnym, w drugim roku życia.

Szczepionki "przypominające" przeznaczone dla dzieci i osób dorosłych
Boostrix jest wskazana do szczepienia przypominającego (tzw. booster) przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi osób w wieku od lat 4. Szczepionka Boostrix jest również wskazana do biernej ochrony przed krztuścem we wczesnym niemowlęctwie, uzyskiwanej po zaszczepieniu matki w czasie trwania ciąży.
Boostrix Polio jest wskazana do szczepienia przypominającego (tzw. booster) przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis osób w wieku od lat 3. Szczepionka Boostrix Polio jest również wskazana do biernej ochrony przed krztuścem we wczesnym niemowlęctwie, uzyskiwanej po zaszczepieniu matki w czasie trwania ciąży.
Adacel oraz Triaxis są wskazane do szczepienia przypominającego przeciw tężcowi, błonicy i krztuścowi u osób w wieku od 4 lat po szczepieniu podstawowym.
Adacel Polio jest wskazana do czynnego uodpornienia przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi i poliomyelitis u osób w wieku od 3 lat jako dawka przypominająca po szczepieniu podstawowym, a także do biernej ochrony przed krztuścem we wczesnym okresie niemowlęcym po szczepieniu kobiet w ciąży.

Czy można zaszczepić się przeciwko krztuścowi w ciąży?

Stosowanie szczepień przeciwko krztuścowi u kobiet ciężarnych zapewnia odporność zarówno matce, jak i tymczasową ochronę niemowlętom po urodzeniu. Zaleca się, aby dawka przypominająca szczepionki została podana po ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży. W uzasadnionych przypadkach ryzyka wczesnego porodu, szczepionka może być zaordynowana po ukończeniu 20 tygodnia ciąży.

Jakie mogą być powikłania po krztuścu?

Szczególnie ciężki przebieg choroby obserwowany jest u niezaszczepionych niemowląt. U 6 na 100 dzieci, które zachorowały na krztusiec obserwowane są powikłania, na które najbardziej narażone są niemowlęta do 6 miesiąca życia. Najcięższymi powikłaniami w tej grupie są:

• zapalenie płuc, będące najczęstszą przyczyną zgonów u niemowląt i dzieci,

• uszkodzenia mózgu, powstające w wyniku niedotlenienia, do którego dochodzi u dzieci w czasie napadowego kaszlu;

• niedożywienie związane z występowaniem uporczywych wymiotów,

• drgawki.

Pozostałymi powikłaniami, występującymi również u starszych dzieci i osób dorosłych są:

• wtórne infekcje bakteryjne - głównie ropne zapalenie płuc, a także zapalenie ucha środkowego,

• złamanie żeber,

• niedotlenienie, sinica, omdlenie,

• pękanie naczyń krwionośnych w gałce ocznej i na twarzy, prowadzące do krwawień,

• bóle brzucha,

• krótko trwające bezdechy,

• przepuklina.

Przechorowanie krztuśca łączy się również ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia padaczki. Choroba może być szczególnie niebezpieczna dla osób z zaostrzeniem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP) oraz chorych na astmę. Napady kaszlu mogą prowadzić do pęknięcia tętniaka, nietrzymania moczu oraz stanowić zagrożenie dla osób po przebytych operacjach jamy brzusznej lub klatki piersiowej.

Źródła:

1. https://vaccination-info.europa.eu/pl/krztusiec

2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/%20szczepionki/krztusiec

3. Charakterystyki produktów leczniczych wymienionych w tekście