Sezon zachorowań na grypę i COVID-19 w pełni, mimo wszystko nadal jest dobry moment, aby przyjąć aktualne na dany sezon szczepionki przeciwwirusowe. Sprawdź, jakie szczepionki są dostępne, kto może zaszczepić się za darmo i gdzie można przyjąć szczepionkę! Zapoznaj się z listą aptek wykonujących szczepienia.
Spis treści
Kto może skorzystać z nowej, 4-krotnie silniejszej szczepionki przeciw grypie?
Jakie inne szczepionki przeciw grypie są dostępne w aptekach?
Czym różni się nowa "turboszczepionka" od tych już dostępnych w aptekach?
Jakie szczepionki przeciw COVID-19 są dostępne w aptekach?
Od 14 lutego 2025 r. farmaceuta będzie mógł wystawiać recepty farmaceutyczne na szczepionkę z refundacją – w tym również na darmowe szczepionki dla seniorów od 65. roku życia w ramach programu "Leki 65+" (z uprawnieniem "S") oraz z uwzględnieniem uprawnień dodatkowych np. ZK, WE, IW, IB.
Kto może skorzystać z nowej, 4-krotnie silniejszej szczepionki przeciw grypie?
Nowa 4-krotnie silniejsza szczepionka przeciw grypie dla osób w wieku 60 lat i starszych jest już dostępna w aptekach – Efluelda Tetra
Szczepionka jest refundowana do czynnego uodpornienia osób dorosłych w wieku 60 lat i starszych w zapobieganiu grypie, kosztuje 81, 67 zł.
O czym warto wiedzieć przed zakupem nowej "turboszczepionki":
aby kupić w aptece szczepionkę ze zniżką, konieczna jest recepta od lekarza;
zaszczepić można się w POZ (za darmo) lub w aptece (za darmo tylko pacjenci powyżej 65. roku życia, między 60-65. rokiem życia - odpłatnie, zgodnie z cennikiem w danej aptece);
można również otrzymać receptę farmaceutyczną w aptece (bez konieczności wizyty u lekarza), jednak wówczas nie obowiązuje zniżka; pacjent musi zapłacić za szczepionkę 100%, czyli w tym wypadku – 163,34 zł; samo podanie szczepionki w aptece jest bezpłatne dla osób 65+.
Jakie inne szczepionki przeciw grypie są dostępne w aptekach?
Do dyspozycji pacjentów są również refundowane (dla wszystkich osób dorosłych do 65. roku życia) oraz bezpłatne (dla dzieci, kobiet w ciąży i seniorów 65+) szczepionki przeciw grypie o niższym stężeniu składników czynnych - Influvac Tetra oraz Vaxigrip Tetra.
Szczepionki te są aktualnie jeszcze dobrze dostępne w aptekach – ok. 50% aptek deklaruje ich dostępność.
O czym warto wiedzieć przed zakupem szczepionki przeciw grypie:
aby otrzymać refundowaną lub darmową szczepionkę w aptece, konieczna jest recepta od lekarza;
zaszczepić można się w POZ (za darmo) lub w aptece (za darmo tylko pacjenci powyżej 65. roku życia; osoby dorosłe do 65. roku życia muszą za usługę zapłacić; dzieci nie zaszczepią się w aptece);
osoba dorosła może otrzymać receptę farmaceutyczną w aptece, jednak wówczas nie obowiązuje zniżka. Pacjent musi zapłacić za szczepionkę 100% (do czasu wprowadzenia w życie nowelizacji pozwalającej na wypisanie refundowanej recepty, o której mowa powyżej).
Na sezon 2024/25 nie są przewidziane dostawy dotychczas dostępnej (w Polsce od 2019 r.) szczepionki donosowej dla dzieci – Fluenz Tetra.
Więcej informacji o cenach i dostępności szczepionek przeciw grypie znaleźć można w naszym artykule Szczepionki na grypę
»Lista aptek, które szczepią przeciw grypie«
Czym różni się nowa "turboszczepionka" od tych już dostępnych w aptekach?
Jest to szczepionka typu „split”, czyli zawiera rozszczepione wiriony wirusa grypy, tak jak Vaxigrip Tetra, jednak stężenie składników czynnych w Efluelda Tetra jest 4-krotnie wyższe. Nowa, mocniejsza szczepionka przeznaczona jest wyłącznie dla osób w wieku 60 lat i starszych.
Badania dowodzą, iż zastosowanie wysokodawkowej szczepionki zwiększa jej skuteczność, a nawet jeśli zaszczepiona osoba zachoruje, przechodzi zakażenie łagodniej (m.in. bez zapalenia płuc) i bez innych poważnych powikłań, które są szczególnie niebezpieczne dla seniorów.
Jakie szczepionki przeciw COVID-19 są dostępne w aptekach?
Zgodnie z wydanymi w czerwcu 2024 r. zaleceniami Grupy zadaniowej ds. sytuacji nadzwyczajnych (ETF) działającej przy Europejskiej Agencji Leków (EMA) aktualna na sezon 2024/25 szczepionka przeciw COVID-19 powinna uwzględniać podwariant JN.1 Omikron, który obecnie dominuje na całym świecie.
Na ten sezon dostępne są dwie szczepionki – Comirnaty JN.1 (płatna) oraz Spikevax JN.1 (darmowa).
Comirnaty JN.1 przeznaczona jest dla dorosłych i dzieci od 12. roku życia.
Spikevax JN.1 dla dorosłych i dzieci od 12. roku życia oraz od 27 listopada 2024 r. – Spikevax JN.1 Junior dla dzieci między 6 miesiącem życia a 11 rokiem życia.
Pełnopłatna szczepionka na receptę
Od października br. w Rejestrze Produktów Leczniczych pojawiły się dwie szczepionki, z czego jedna dostępna jest w aptekach na receptę, odpłatnie – Comirnaty JN.1
Szczepionka Comirnaty JN.1 to preparat firmy Pfizer, który jako pierwszy tego typu preparat trafił do aptek na zasadach komercyjnych, czyli można kupić ją na receptę od lekarza lub receptę farmaceutyczną (wystawioną przez farmaceutę w aptece odpłatnie). Szczepionka Comirnaty JN.1 nie znajduje się na obowiązującej od października liście leków refundowanych, a cena zaczyna się od ok. 330 zł za jedną dawkę.
Szczepionkę można przyjąć w aptece lub POZ.
»Lista aptek, które szczepią przeciw COVID-19«
Bezpłatna szczepionka w ramach Narodowego Programu Szczepień
Choć początkowo zakładano, że w programie bezpłatnych szczepień dostępna będzie szczepionka Nuvaxovid JN.1 od Novavax, nadal nie została on zarejestrowana z powodu braku zgody Europejskiej Agencji Leków.
Z końcem października 2024 r. ruszył bezpłatny Narodowy Program Szczepień. W ramach programu dostępna jest szczepionka Spikevax JN.1 firmy Moderna dla dorosłych i dzieci od 12. roku życia.
Od 27 listopada 2024 r. również program bezpłatnych szczepień dzieci od 6. miesiąca życia.
Apteki, które podpisały kontrakt z NFZ na szczepienia przeciw COVID-19 otrzymują ten preparat z rezerw rządowych (nie zamawiają szczepionki z hurtowni farmaceutycznych, jak w przypadku innych leków). Szczepionka nie jest dostępna na zasadach komercyjnych, dlatego na naszym portalu nie widać dostępności tego leku w aptekach. Szczepionką dysonują natomiast punkty szczepień, a to, która apteka szczepi, można sprawdzić tutaj:
»Lista aptek, które szczepią przeciw COVID-19«
Zasady szczepienia w ramach programu są takie jak do tej pory, wystarczy skierowanie, które każdy otrzymał już automatycznie na swoje konto IKP. Zapisać można się bezpośrednio w punkcie szczepień (np. w aptece) lub poprzez IKP.
W tym sezonie szczepiennym do Polski ma dotrzeć łącznie ok. 1 mln bezpłatnych szczepionek.
Jak działają szczepionki przeciw COVID-19?
Spikevax JN.1 to szczepionka firmy Moderna, która tak jak Comirnaty JN.1 jest szczepionką genetyczną. Są to tzw. szczepionki mRNA, które zawierają krótki fragment tzw. informacyjnego RNA (mRNA), który koduje jedno wybrane białko wirusowe. Technologia ta, choć znana od ponad 30 lat, została wykorzystana po raz pierwszy do stworzenia szczepionek przeciw COVID-19.
Cząsteczka mRNA znajdująca się w szczepionce zawiera informacje na temat białka "spike", które znajduje się na powierzchni SARS-CoV-2, którego wirus potrzebuje, aby dostać się do komórek organizmu. W momencie otrzymania szczepionki, niektóre komórki organizmu odczytują instrukcję mRNA i tymczasowo wytwarzają białko "spike". Układ odpornościowy zaszczepionej osoby rozpoznaje wtedy to białko jako obce i produkuje przeciwciała oraz aktywuje limfocyty T, które mają za zadanie zwalczyć wirusa. Przy kontakcie z wirusem SARS-CoV-2 ze środowiska, układ odpornościowy rozpozna go i będzie gotowy do obrony organizmu.
Szczepionka nie posiada fragmentów wirusa, dlatego nie ma możliwości zakażenia się COVID-19 poprzez szczepienie. Preparaty te mają skuteczność na poziomie ok. 91-94%, a zawarte w nich mRNA zostaje eliminowane z organizmu na krótko po podaniu szczepionki.
Jeśli interesuje Cię temat dostępności szczepionki przeciw COVID-19, możesz zapisać się na bezpłatne powiadomienie — wystarczy podać swój adres e-mail w sekcji "Ostatnie wiadomości o Comirnaty JN.1" (tutaj: Comirnaty JN.1) aby otrzymać email, gdy tylko uzyskamy nowe informacje na temat leku.
Źródła:
Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2024 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 października 2024 r.
https://szczepienia.pzh.gov.pl/
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/na-szczepienie-przeciw-covid-19