Róża (rosa)

Dzika róża jest krzewem występującym pospolicie na terenie Europy. Surowcem leczniczym jest owoc, który stanowi bogate źródło witamin - zwłaszcza witaminy C. Dzięki czemu dzika różna działa, m.in. przeciwzapalnie, antyoksydacyjnie oraz wzmacnia naczynia krwionośne i poprawia odporność.

Poza witaminą C surowiec zawiera inne witaminy, w tym A, B1, B2, E, K oraz bioflawonoidy określane mianem witaminy P.

Preparaty z dziką różą można nabyć bez recepty w aptece. Występują w postaci syropu (np. Echinasal), kropli (np. Biaron C Extra), pastylek do ssania (np. Verbena Dzika Róża), czy ziół do zaparzania (np. Verdin Fix z zieloną herbatą). 

Spis treści

Jakie właściwości posiada dzika róża?

W jakich chorobach stosuje się dziką różę?

Kiedy zbierać owoce dzikiej róży?

Czym różnią się owoce dzikiej róży od owoców głogu?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania dzikiej róży?

Czy dziką różę można stosować w ciąży?

 Czy dziką różę można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Jakie działania niepożądane wywołuje dzika róża?

Jakie inne róże stosowane są w farmacji?

Źródła

Jakie właściwości posiada dzika róża?

• wzmacniające oraz odtruwające,

• przeciwzapalne, w tym również wobec kości i tkanki chrzęstnej,

• jest antyoksydantem, czyli chroni komórki organizmu przed działaniem wolnych rodników tlenowych,

• ekstrakty z dzikiej róży zmniejszają zawartość wapnia w nerkach i moczu, wielkość i ilość kamieni szczawianowych, dzięki czemu przeciwdziałają kamicy nerkowej,

• przeciwdrobnoustrojowo, moczopędnie i żółciopędnie,

• dzięki wysokiej zawartości witaminy C, dzika róża wzmacnia naczynia krwionośne, przyczynia się do zwiększenia odporności organizmu oraz zwiększa wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego.  

W jakich chorobach stosuje się dziką różę?

W preparatach dostępnych na rynku dzika róża pełni rolę dodatku witaminowego. Może być stosowana w stanach zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, jak na przykład podczas infekcji, po zwiększonym wysiłku fizycznym, czy w celu zwiększenia odporności w okresie jesienno-zimowym.

Kiedy zbierać owoce dzikiej róży?

Owoc dzikiej róży często zbierany jest w celu produkcji przetworów. Aby pozyskany surowiec charakteryzował się wysoką zawartością witaminy C, należy zbierać go w sierpniu lub wrześniu (w zależności od miejsca i warunków wzrostu rośliny). Pozyskany owoc powinien być soczysty, miękki i czerwony, jednak jeszcze nie w pełni dojrzały.

Czym różnią się owoce dzikiej róży od owoców głogu?

Chociaż owoce dzikiej róży i głogu są na pierwszy rzut oka dość podobne, to po uwzględnieniu kilku różnic da się je łatwo rozróżnić.

Dzika róża posiada owoc podłużny, po przecięciu którego wewnątrz znajdziemy dużo drobnych „nasion”, natomiast owoc głogu najłatwiej określić jako „małe jabłuszko”. Dodatkowo, na krzewie dzikiej róży obecne są silne, haczykowate kolce. Różnice między tymi gatunkami znajdziemy również w budowie liści – u dzikiej róży liść złożony jest z kilku jajowato-eliptycznych listków o ząbkowanych brzegach. Liście głogu sprawiają wrażenie głęboko wyciętych, a ich brzegi są gładkie.

Warto wiedzieć, że obydwa surowce wykorzystywane są w celach leczniczych, jednak głóg posiada trochę inne zastosowanie. Jego owoce wywierają działanie korzystne na serce oraz układ krążenia.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania dzikiej róży?

Dzikiej róży nie powinny przyjmować osoby uczulone na rośliny z rodziny różowatych. Z ostrożnością do stosowania surowca powinni podchodzić również pacjenci po zawale mięśnia sercowego, cierpiący na zakrzepice żył głębokich oraz po przebytym zatorze płucnym.

Czy dziką różę można stosować w ciąży?

Dzika róża jest stosunkowo bezpieczna, jednak ze względu na niewielką ilość danych odnośnie stosowania surowca u kobiet w trakcie ciąży, jej podanie powinno być wcześniej uzgodnione z lekarzem.

 Czy dziką różę można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Dzika róża jest stosunkowo bezpieczna, jednak ze względu na niewielką ilość danych odnośnie stosowania jej przez kobiety karmiące piersią (podczas laktacji), jej podanie powinno być wcześniej uzgodnione z lekarzem.

Jakie działania niepożądane wywołuje dzika róża?

Nie zostały udokumentowane żadne działania niepożądane występujące podczas prawidłowego stosowania preparatów z dzikiej róży.

Jakie inne róże stosowane są w farmacji?

Poza owocem dzikiej róży w farmacji wykorzystywane są również kwiaty róży francuskiej, stulistnej oraz damasceńskiej (Sachol Fast Effect, Vichy Neovadiol Rose platinium). Są one dostępne w preparatach w postaci ziół do sporządzania naparów. Napary z kwiatów róży stosowane są w łagodnych stanach zapalnych skóry lub błony śluzowej jamy ustnej i gardła. Ponadto często są stosowane jako dodatek do kosmetyków.

Źródła:

• „Dzika róża (Rosa canina L.) jako źródło witamin i przeciwutleniaczy w diecie człowieka” Mateusz Kaszuba, Agnieszka Viapiana, Marek Wesołowski

• „Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie” Aleksander Ożarowski

• „Atlas roślin leczniczych” Danuta Rybak

• https://www.ema.europa.eu/en/medicines/herbal/rosae-flos