Ketoprofen

Ketoprofen jest substancją należącą do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Działa przeciwbólowo, przeciwzapalnie i przeciwgorączkowo. Stosowany jest głównie w leczeniu bólu związanego ze stanem zapalnym, m.in. w stanach zapalnych stawów i mięśni, czy bólu spowodowanego nadwyrężeniami i zwichnięciami. Mechanizm działania ketoprofenu polega na hamowaniu aktywności cyklooksygenazy (w większym stopniu COX-2 niż COX-1), co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn odpowiedzialnych za ból, gorączkę i stan zapalny.

Niektóre preparaty z ketoprofenem można dostać bez recepty – w postaci kapsułek (np. Ketonal active, Ketokaps max, Ketolek), granulatu do wytworzenia płynu (np. Ketonal Sprint Max, Ketonal sprin) oraz aerozolu (np. Ketoangin). Pozostałe preparaty z ketoprofenem są dostępne na receptę – w postaci kapsułek (np. Ketokaps Med, Ketoprofen-Sf, Ketonal), kapsułek o przedłużonym uwalnianiu (np. Ketonal Duo, Febrofen), tabletek powlekanych (np. Ketonal Forte, Refastin, Profenid), tabletek o przedłużonym uwalnianiu (np. Ketonal forte SR), tabletek o zmodyfikowanym uwalnianiu (np. Bi-Profenid), żelu (np. Ketoprofen Fastum, Ketonal, Opokan-Keto, Ketoprofen Ziaja), iniekcji (np. Ketonal, Ketoprofen-Sf), granulatu do wytworzenia płynu (np. Ketonal Fast), aerozolu (np. Ketospray Forte) oraz czopków (np. Profenid). 

Spis treści

Jakie właściwości posiada ketoprofen?

W jakich chorobach stosowany jest ketoprofen?

Jak stosować ketoprofen?

Jak długo i jak szybko działa ketoprofen?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania ketoprofenu?

Jakie są skutki uboczne stosowania ketoprofenu?

Czy stosowanie ketoprofenu powoduje uzależnienie?

Z czym nie łączyć ketoprofenu?

Czy można łączyć ketoprofen z alkoholem?

Czy ketoprofen można stosować w ciąży?

Czy ketoprofen można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Czy po przyjęciu ketoprofenu można prowadzić samochód?

Źródła

Jakie właściwości posiada ketoprofen?

• działa przeciwzapalnie i przeciwbólowo (poprzez wiązanie się z COX-2),

• ma działanie przeciwgorączkowe (prawdopodobnie poprzez wpływ na ośrodek termoregulacji w podwzgórzu),

• wykazuje aktywność przeciwbradykininową, co skutkuje zmniejszeniem bólu i stanu zapalnego,

• stabilizuje błony lizosomów.

W jakich chorobach stosowany jest ketoprofen?

Ketoprofen stosowany jest głównie w leczeniu schorzeń bólowych, związanych ze stanem zapalnym. Wskazany jest m.in. w:

• reumatoidalnym zapaleniu stawów,

• bólu mięśni i stawów,

• bólu głowy,

• bólu zębów,

• bolesnym miesiączkowaniu,

• bólu spowodowanym nadwyrężeniami i zwichnięciami,

• bólu pooperacyjnym,

• bólu poporodowym.

W postaci żelu może być również stosowany w fizjoterapii, np. przy zabiegach jonoferezy.

Jak stosować ketoprofen?

Bez konsultacji z lekarzem nie należy stosować ketoprofenu dłużej niż kilka dni. Lek stosuje się najczęściej co 8 lub 12 godzin. Ważne jest, aby przyjmować go w  najmniejszej skutecznej dawce i przez możliwie najkrótszy czas, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych. Najlepiej zażywać ketoprofen w trakcie posiłków, popijając go co najmniej połową szklanki wody lub mleka, co pomoże w uniknięciu podrażnienia żołądka.

W przypadku stosowania miejscowego lek nie powinien być aplikowany dłużej niż 7 dni, przy czym należy go stosować 2-3 razy dziennie. W trakcie leczenia oraz przez dwa tygodnie po jego zakończeniu nie zaleca się opalania oraz korzystania z solarium.

Jak długo i jak szybko działa ketoprofen?

Po podaniu doustnym ketoprofenu w dawce 100 mg, najwyższe stężenie leku we krwi osiągane jest po około 1,5 godziny. Po dwóch godzinach stężenie zmniejsza się o połowę, a po 24 godzinach około 80% leku zostaje wydalone z organizmu. Pokarm może spowolnić wchłanianie ketoprofenu oraz nieznacznie obniżyć jego maksymalne stężenie we krwi. Jednak przyjmowanie leku z jedzeniem może pomóc zredukować ryzyko podrażnienia żołądka.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania ketoprofenu?

Ketoprofenu nie powinny stosować osoby, które:

• mają nadwrażliwość na niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz doświadczyły w przeszłości reakcji, takich jak skurcz oskrzeli, napady astmy, zapalenie błony śluzowej nosa, pokrzywka,

• są uczulone na jakikolwiek składnik preparatu,

• cierpią na ciężką niewydolność serca,

• mają czynną chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy, a także krwawienia z przewodu pokarmowego,

• zmagają się ze skazą krwotoczną,

• mają ciężką niewydolność nerek lub wątroby.

Ponadto ketoprofenu nie powinny przyjmować dzieci poniżej 15. roku życia. Należy zachować ostrożność u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym oraz chorobami serca. W przypadku stosowania żelu szczególną ostrożność powinny zachować osoby z nadwrażliwością na światło słoneczne.

Jakie są skutki uboczne stosowania ketoprofenu?

Po zastosowaniu ketoprofenu mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• owrzodzenia, perforacje i krwawienia z przewodu pokarmowego (zwłaszcza przy długotrwałym stosowaniu leku),

• zaburzenia żołądkowo-jelitowe – objawy takie jak niestrawność, ból brzucha, nudności, czy wymioty,

• złe samopoczucie,

• hiperkaliemia - zwiększone stężenie potasu we krwi, szczególnie u pacjentów z cukrzycą i niewydolnością nerek,

• maskowanie objawów zakażenia – ketoprofen może utrudniać rozpoznanie rozwijającego się zakażenia,

• senność i zawroty głowy,

• zaburzenia widzenia,

• skurcz oskrzeli i napady astmy - u pacjentów z astmą oskrzelową.

U osób starszych zwiększa się ryzyko działań niepożądanych, szczególnie dotyczących krwawienia z przewodu pokarmowego i wrzodów. Po zastosowaniu ketoprofenu w formie żelu mogą pojawić się objawy skórne, takie jak świąd, rumień, czy wyprysk.

Czy stosowanie ketoprofenu powoduje uzależnienie?

Stosowanie ketoprofenu nie prowadzi do uzależnienia.  Z tego względu można go stosować w krótkotrwałym leczeniu bólu, bez obawy o rozwój zależności fizycznej i psychicznej.

Z czym nie łączyć ketoprofenu?

Ketoprofenu podawanego doustnie nie należy łączyć z:

• innymi lekami z grupy NLPZ (np. ibuprofenem, diklofenakiem, kwasem acetylosalicylowym), ponieważ zwiększa to ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego oraz wrzodów,

• lekami przeciwzakrzepowymi (m.in. heparyną, warfaryną, klopidogrelem, dabigatranem, rywaroksabanem) ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia,

• litem  - może to prowadzić do wzrostu jego stężenia w osoczu,

• metotreksatem w dawce 15 mg/tydzień - może wystąpić toksyczność i zatrucie, a przy mniejszych dawkach konieczna jest regularna kontrola morfologii krwi.

Ponadto należy zachować ostrożność przy stosowaniu:

• leków moczopędnych (np. furosemidu, eplerenonu) – może nastąpić zmniejszenie ich działania,

• inhibitorów konwertazy angiotensynowej (ACE) – np. enalaprylu, ramiprylu – może dojść do pogorszenia funkcji nerek,

• pentoksyfiliny – ułatwiającej przepływ krwi - zwiększa się ryzyko krwawienia,

• tenowofiru – leku przeciwwirusowego, który może zwiększać ryzyko niewydolności nerek,

• nikorandylu - stosowanego w chorobie niedokrwiennej serca - zwiększa się ryzyko owrzodzeń oraz krwawień z przewodu pokarmowego,

• glikozydów naparstnicy (np. digoksyny), stosowanych w niewydolności serca, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, ponieważ NLPZ mogą wpływać na działanie nerek,

• kortykosteroidów (np. prednizonu, prednizolonu) - zwiększają ryzyko krwawień i owrzodzeń w przewodzie pokarmowym.

Po miejscowym zastosowaniu ketoprofen wchłania się do krwiobiegu jedynie w około 5%, więc ryzyko interakcji z innymi preparatami jest niewielkie.

Czy można łączyć ketoprofen z alkoholem?

Nie zaleca się łączenia ketoprofenu z alkoholem, ponieważ zwiększa to ryzyko wystąpienia działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego, takich jak krwawienia i wrzody. Ponadto alkohol może osłabiać działanie leku oraz potęgować problemy z wątrobą.

Czy ketoprofen można stosować w ciąży?

Ketoprofenu nie należy stosować w ciąży, ponieważ hamowanie syntezy prostaglandyn może wpływać negatywnie na przebieg ciąży. Stosowanie leku w I trymestrze może prowadzić do poronienia oraz rozwoju wad płodu. Po połowie ciąży ketoprofen może powodować małowodzie związane z zaburzeniami czynności nerek oraz zwężenie przewodu tętniczego Botalla, co skutkuje nadciśnieniem płucnym. Ponadto stosowanie ketoprofenu pod koniec ciąży może prowadzić do wydłużenia czasu krwawienia oraz zahamowania czynności skurczowej macicy, co może opóźnić poród.

Czy ketoprofen można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Ze względu na brak wystarczających danych dotyczących przenikania ketoprofenu do mleka matki, zaleca się unikanie stosowania tego leku podczas laktacji.

Czy po przyjęciu ketoprofenu można prowadzić samochód?

Po doustnym przyjęciu ketoprofenu mogą wystąpić takie objawy jak senność, zawroty głowy oraz zaburzenia widzenia. W przypadku ich  wystąpienia nie należy prowadzić pojazdów. Natomiast po miejscowym zastosowaniu żelu nie ma przeciwwskazań do prowadzenia samochodu.

Źródła

1. https://go.drugbank.com/drugs/DB01009

2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Ketonal Active

3. Charakterystyka Produktu Leczniczego Ketoprofen Ziaja