Jeżówka purpurowa (echinacea purpurea)

Jeżówka purpurowa (Echinacea purpurea) to roślina, która znana jest ze swojego działania immunostymulującego, przeciwzapalnego i przeciwwirusowego. Stosowana jest w infekcjach górnych dróg oddechowych, a także w celu zwiększenia odporności organizmu. Leki zawierające jeżówkę dostępne są pod postacią tabletek, syropów lub kropli doustnych. 

Spis treści

Co zawiera i jak działa jeżówka?

W jakich chorobach można stosować jeżówkę?

Jak stosować jeżówkę?

Jakie są przeciwwskazania do przyjmowania jeżówki?

Co zawiera i jak działa jeżówka?

Najważniejszą rolę w składzie jeżówki odgrywają polisacharydy (m.in. kwas glukuronowy, arabinoza, ksyloza, ramnoza), alkamidy i pochodne kwasu kawowego (kwas cykoriowy). W składzie surowca znaleźć można także flawonoidy (kwercetynę, kemferol, rutozyd) oraz olejek eteryczny.

Za działanie immunostymulujące, czyli wzmacniające odporność organizmu, odpowiadają głównie polisacharydy. Pobudzają one leukocyty do wydzielania interferonów (substancji przeciwwirusowych). Dodatkowo zwiększają aktywność makrofagów, dzięki której dochodzi do wydzielenia interleukiny-1 pobudzającej limfocyty w celu obrony organizmu przed wirusami i bakteriami.

Alkamidy hamują syntezę tlenku azotu, COX-1, COX-2, a ponadto obniżają ilość prostaglandyn E2, czego efektem jest działanie przeciwzapalne.

Ponadto jeżówka poprzez hamowanie degradacji kwasu hialuronowego zabezpiecza skórę przed utratą elastyczności. Działa także antyoksydacyjnie, czyli usuwa wolne rodniki odpowiedzialne, m.in. za procesy starzeniowe. Oprócz tego aktywuje proces regeneracji w czasie odnowy naskórka, dzięki czemu dochodzi do przyspieszenia gojenia ran.

W jakich chorobach można stosować jeżówkę?

Jeżówkę można zastosować wspomagająco przy nawracających schorzeniach górnych dróg oddechowych. Profilaktycznie i leczniczo można ją przyjmować także podczas ostrych lub przewlekłych zakażeń bakteryjnych i wirusowych, np. w przebiegu grypy, przeziębienia, stanów zapalnych górnych dróg oddechowych. Sprawdza się także przy długotrwałej antybiotykoterapii, w stanach wyczerpania i osłabienia organizmu.

Oprócz działania wewnętrznego jeżówkę można stosować także zewnętrznie w czasie opryszczki zwykłej, przy trudno gojących się ranach, owrzodzeniach, a nawet przy trądziku.

Jak stosować jeżówkę?

Dawkowanie jeżówki zależy od produktu. Przyjmuje się, że dobowo można spożyć 6-9 ml soku ze świeżego ziela. Nie zaleca się stosowania jeżówki dłużej niż 10 dni - jeżeli przyjmuje się ją codziennie lub nie dłużej niż 20 dni - jeżeli przyjmuje się ją co drugi dzień. Jest to ważne, ponieważ jej działanie przynosi najlepsze efekty, kiedy jest podawana w małych dawkach przez krótki czas. Kurację można powtórzyć po miesiącu.

Jakie są przeciwwskazania do przyjmowania jeżówki?

Przeciwwskazaniem do stosowania jeżówki są: ciężkie zaburzenia funkcjonowania wątroby, gruźlica, białaczka, stwardnienie rozsiane, AIDS, reumatoidalne zapalenie stawów, przeszczep organów, a także uczulenie na rośliny z rodziny Asteraceae (np. rumianek, nagietek, krwawnik).

Nie zaleca się, aby jeżówkę przyjmowały kobiety w ciąży i karmiące piersią. Stosowanie jeżówki u dzieci należy skonsultować z lekarzem pediatrą.

Warto także wiedzieć, że niektóre leki mogą wchodzić w interakcje z jeżówką, czego efektem może być osłabienie lub nasilenie ich działania. Dotyczy to np. leków przeciwwirusowych i przeciwnowotworowych. Nie należy przyjmować preparatów zawierających jeżówkę, jeżeli stosuje się leki immunosupresyjne, ponieważ działanie tych środków jest przeciwstawne.