Budezonid (budesonide)

Budezonid to lek należący do grupy glikokortykosteroidów, który działa przeciwzapalnie, głównie miejscowo. Stosuje się go w leczeniu chorób płuc, takich jak astma, czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP), a także w terapii sezonowych alergii i niektórych chorób jelit.

Budezonid jest dostępny wyłącznie na receptę i występuje w różnych postaciach, dostosowanych do konkretnego schorzenia:

• aerozol do inhalacji – np. Trixeo Aerosphere, Symbicort (160 mcg + 4,5 mcg), Budiair,

• kapsułki do inhalatora – np. Budezonid Lek-Am, Miflonide Breezhaler,

• zawiesina do nebulizacji – np. Nebbud, Budixon Neb, Pulmicort, Benodil, Ondemet, BDS N, Nebulin,

• proszek do inhalacji – np. Symbicort Turbuhaler (320 mcg + 9 mcg), Symbicort Turbuhaler (160 mcg + 4,5 mcg), Symbicort Turbuhaler (80 mcg + 4,5 mcg), Duoresp Spiromax (320 mcg + 9 mcg), Duoresp Spiromac (160 mcg + 4,5 mcg), Bufomix Easyhaler (320 mcg + 9 mcg), Bufomix Easyhaler (160 mcg + 4,5 mcg)Oxodil Combo, Budesonide Easyhaler, Pulmicort Turbuhaler, Airbufo Forspiro,

• aerozol do nosa – np. Tafen Nasal 64 mcg, Tafen Nasal 32 mcg,

• pianka doodbytnicza – np. Budenofalk,

• kapsułki o przedłużonym uwalnianiu – np. Entocort,

• tabletki o przedłużonym uwalnianiu – np. CortimentMMX.

Budezonid występuje również z postaci tabletek ulegających rozpadowi w jamie ustnej, jako lek na receptę do zastrzeżonego stosowania – np. Jorveza.

Spis treści

Jak działa budezonid?

W jakich chorobach stosowany jest budezonid?

Jak stosować budezonid?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania budezonidu?

Jakie są działania niepożądane budezonidu?

Z jakimi substancjami nie powinno łączyć się budezonidu?

Czy budezonid można stosować w ciąży?

Czy budezonid można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Czy po przyjęciu budezonidu można prowadzić samochód?

Źródła

Jak działa budezonid?

Budezonid to lek z grupy glikokortykosteroidów o działaniu przeciwzapalnym, który działa głównie miejscowo. Hamuje procesy zapalne w organizmie, ograniczając aktywność komórek biorących w nich udział, w tym m.in. cytokin – substancji odpowiedzialnych za rozwój stanu zapalnego. Dzięki temu zmniejsza obrzęk, podrażnienie oraz nadreaktywność tkanek.

W jakich chorobach stosowany jest budezonid?

Budezonid, w zależności od postaci leku, jest stosowany w leczeniu różnych schorzeń, przebiegających ze stanem zapalnym:

• wziewnie (w postaci aerozolu, proszku do inhalacji, kapsułek do inhalatora lub zawiesiny do nebulizacji) – stosowany w chorobach zapalnych układu oddechowego, przede wszystkim w astmie oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc (POChP), ale także w ostrym zapaleniu krtani, czy alergii; budezonid często występuje w połączeniu z innymi substancjami, np. formoterolem, który rozszerza oskrzela,

• aerozol do nosa – wykorzystywany w leczeniu alergicznego nieżytu nosa,

• pianka doodbytnicza – przeznaczona do leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, szczególnie w obrębie odbytnicy i esicy,

• kapsułki i tabletki o przedłużonym uwalnianiu – stosowane w chorobach zapalnych jelit, takich jak choroba Leśniewskiego-Crohna, czy mikroskopowe lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego,

• tabletki ulegające rozpadowi w jamie ustnej – stosowane w leczeniu eozynofilowego zapalenia przełyku.

Jak stosować budezonid?

Sposób stosowania budezonidu zależy od schorzenia oraz postaci leku. Zawsze należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania lub skonsultować się z lekarzem bądź farmaceutą.

1. Preparaty wziewne (aerozole, proszki do inhalacji, kapsułki do inhalatora, zawiesiny do nebulizacji)

• Kapsułki do inhalatora wkłada się do specjalnego inhalatora i inhaluje zawarty w nich lek.

• Zawiesiny do nebulizacji podaje się za pomocą odpowiedniego nebulizatora.

• Zazwyczaj lek stosuje się raz lub dwa razy dziennie.

• Po inhalacji należy przepłukać jamę ustną wodą (bez połykania) oraz umyć twarz, jeśli stosowano maskę. Pomaga to zmniejszyć ryzyko infekcji grzybiczej jamy ustnej i gardła oraz podrażnień skóry.

• Nebulizator należy regularnie myć zgodnie z instrukcją producenta.

2. Kapsułki i tabletki o przedłużonym uwalnianiu

• Należy je przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza, zazwyczaj raz do kilku razy dziennie, popijając wodą.

• Leków o przedłużonym uwalnianiu nie wolno rozgryzać, kruszyć ani dzielić, ponieważ może to zmienić sposób działania leku.

3. Pianka doodbytnicza

• Najlepiej stosować ją po wypróżnieniu, gdyż zwiększa to skuteczność działania.

• Aplikator należy nałożyć na pojemnik i potrząsać przez około 15 sekund. Następnie wprowadzić aplikator do odbytnicy tak głęboko, jak to możliwe, bez odczuwania dyskomfortu, wcisnąć pompkę do końca, a następnie bardzo powoli zwolnić nacisk. Po podaniu pozostać w tej samej pozycji przez 10-15 sekund, zanim aplikator zostanie wyjęty.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania budezonidu?

Budezonidu nie powinno się stosować w następujących przypadkach:

• nadwrażliwość na budezonid lub inne składniki preparatu,

• nagłe trudności w oddychaniu lub ostry napad astmy – w takich sytuacjach konieczne są dodatkowo leki szybko rozszerzające oskrzela (np. formoterol), które często występują w połączeniu z budezonidem,

• gruźlica płuc oraz wirusowe lub grzybicze zakażenia dróg oddechowych – budezonid może zwiększać ryzyko infekcji grzybiczych,

• u dzieci poniżej 6. miesiąca życia – nie należy stosować preparatów wziewnych z budezonidem; doustne leki z budezonidem są przeciwwskazane, w zależności od preparatu, poniżej 8. lub 18. roku życia,

• marskość wątroby – w przypadku stosowania budezonidu doobytniczo.

Jakie są działania niepożądane budezonidu?

Po zastosowaniu wziewnym mogą pojawić się następujące skutki uboczne:

• kandydoza jamy ustnej i gardła,

• zapalenie płuc, szczególnie u pacjentów z POChP,

• kaszel i chrypka,

• podrażnienie gardła,

• ból głowy,

• drżenia mięśni,

• kołatanie serca.

Po zastosowaniu doustnym:

• bezsenność,

• ból głowy,

• zaburzenia ze strony układu pokarmowego: nudności, ból i rozdęcie brzucha,

• suchość w jamie ustnej,

• trądzik,

• skurcze i ból mięśni,

• zmęczenie,

• zmniejszenie stężenia kortyzolu we krwi,

• hipokaliemia - zmniejszenie stężenia potasu we krwi,

• obrzęk twarzy jak w zespole Cushinga,

• zmiany nastroju, objawy depresji,

• kołatanie serca,

• reakcje skórne,

• zaburzenia miesiączkowania,

• nieostre widzenie,

• zwiększone ryzyko infekcji.

Ponadto:

• Bezpośrednio po podaniu wziewnym budezonidu może wystąpić paradoksalny skurcz oskrzeli (nasilenie świszczącego oddechu).

•  Długotrwałe przyjmowanie budezonidu w dużych dawkach może prowadzić do niewydolności kory nadnerczy.

• Przy długotrwałym stosowaniu dużych dawek leku należy kontrolować wzrost dzieci, ponieważ może to wpływać na rozwój, choć w mniejszym stopniu niż podczas stosowania doustnych glikokortykosteroidów o silnym działaniu ogólnym.

• Zmiana leczenia z glikokortykosteroidów doustnych o silnym działaniu na leki miejscowe powinna odbywać się stopniowo i pod kontrolą lekarza, aby uniknąć ryzyka niewydolności kory nadnerczy.

• Test stymulacji ACTH w celu wykrycia niewydolności przysadki może dawać fałszywe wyniki ze względu na możliwe zahamowanie czynności kory nadnerczy przez lek.

Z jakimi substancjami nie powinno łączyć się budezonidu?

Budezonidu nie powinno łączyć się z:

• inhibitorami izoenzymu CYP3A4, gdyż jego metabolizm przebiega głównie tą drogą; do takich leków należą m.in. itrakonazol i ketokonazol (leki przeciwgrzybicze), etynyloestradiol, cyklosporyna, inhibitory proteazy HIV oraz erytromycyna i klarytromycyna (antybiotyki makrolidowe) – ich stosowanie może kilkukrotnie zwiększyć działanie budezonidu; jeżeli istnieje konieczność przyjmowania tych leków, należy zachować jak największy odstęp między dawkami i skonsultować się z lekarzem,

• estrogenami i steroidami antykoncepcyjnymi w dużych dawkach – mogą zwiększać stężenie budezonidu we krwi; w przypadku mniejszych dawek wpływ ten jest nieznaczny,

• innymi steroidami – jednoczesne stosowanie budezonidu ze steroidami o działaniu ogólnoustrojowym lub podawanymi donosowo prowadzi do zwiększonego działania hamującego czynność nadnerczy,

• grejpfrutem i sokiem grejpfrutowym - szczególnie przy stosowaniu doustnym budezonidu, grejpfrut zmniejsza aktywność CYP3A4, co może prowadzić do zwiększonego stężenia budezonidu w organizmie.

Czy budezonid można stosować w ciąży?

Budezonid nie powinien być stosowany w ciąży, chyba że korzyści przewyższają potencjalne ryzyko, a leczenie odbywa się pod kontrolą lekarza, gdyż bardzo istotne jest odpowiednie kontrolowanie astmy w trakcie ciąży.

Czy budezonid można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Budezonid przenika do mleka kobiecego, jednak stosowanie dawek terapeutycznych nie powinno mieć negatywnego wpływu na dziecko karmione piersią. Budezonid może być stosowany w okresie laktacji, ale zaleca się konsultację z lekarzem.

Czy po przyjęciu budezonidu można prowadzić samochód?

Budezonid nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów, więc można go stosować bez obaw o bezpieczeństwo za kierownicą.

Źródła

1. https://go.drugbank.com/drugs/DB01222

2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Nebbud

3. Charakterystyka Produktu Leczniczego Symbicort Turbuhaler (160 mcg + 4,5 mcg)

4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Entocort

5. Charakterystyka Produktu Leczniczego CortimentMMX

6. Charakterystyka Produktu Leczniczego Budenofalk