Atomoksetyna (atomoxetine)

Atomoksetyna to substancja lecznicza stosowana w leczeniu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD). 

W polskich aptekach produkty zawierające atomoksetynę dostępne są na receptę, w postaci kapsułek i tabletek powlekanych, np. Auroxetyn, Konaten, Atomoksetyna Medice, Atofab, Strattera, Atomoxetine Neuropharma oraz Atomoxetine Accord.

Spis treści

Jak działa atomoksetyna?

Kiedy stosuje się atomoksetynę?

Jakie jest zalecane dawkowanie atomoksetyny?

Jakie są działania niepożądane atomoksetyny?

Na co zwrócić uwagę przed i podczas leczenia atomoksetyną?

Jakie są przeciwwskazania do stosowania atomoksetyny?

Czy można stosować atomoksetynę w okresie ciąży i karmienia piersią?

Czym różni się atomoksetyna od metylofenidatu? 

Źródła

Jak działa atomoksetyna?

Atomoksetyna to lek należący do grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego noradrenaliny (SNRI). Lek ten:

• zwiększa ilość noradrenaliny w szczelinie między neuronami,

• wpływa między innymi na regulacje uwagi i kontroli impulsów,

• łagodzi objawy nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD),

• może delikatnie łagodzić nadpobudliwość (tiki) przy zespole Tourette’a,

• łagodzi objawy zaburzeń lękowych przy ADHD.

Ważne jest, aby pamiętać, że atomoksetyna nie wykazuje działania psychostymulującego.

Kiedy stosuje się atomoksetynę?

Wskazaniem do stosowania atomoksetyny jest nadpobudliwość ruchowa z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci powyżej 6 roku życia, młodzieży i dorosłych. Atomoksetyna może być zlecona przez lekarza specjalistę w leczeniu ADHD, takiego jak pediatra, czy psychiatra. Diagnoza powinna być postawiona zgodnie z aktualną klasyfikacją DSM (klasyfikacja zaburzeń psychicznych) lub wytycznymi zawartymi w ICD (międzynarodowa klasyfikacja chorób). 

Zaleca się aby leczenie atomoksetyną odbywało się razem z leczeniem psychologicznym, edukacyjnym i społecznym.

Jakie jest zalecane dawkowanie atomoksetyny?

Atomoksetyna zawsze powinna być stosowana w dawce zalecanej przez lekarza prowadzącego. Zazwyczaj początkowa dawka atomoksetyny u dorosłych wynosi 40 mg dziennie przez 7 dni. W kolejnych dniach dawka może być zwiększana aż do osiągnięcia dawki leczniczej (zwykle ok. 80 mg/dobę). 

Jakie są działania niepożądane atomoksetyny?

Najczęściej występujące działania niepożądane występujące podczas stosowania atomoksetyny to: 

• ból brzucha, 

• zmniejszenie łaknienia, 

• przejściowe zmniejszenie masy ciała, 

• wzrost ciśnienia, 

• niewielki przyrost masy ciała na początku leczenia,

• omdlenia.

Wszystkie możliwe działania niepożądane są wymienione w ulotce dołączonej do produktu leczniczego. 

Na co zwrócić uwagę przed i podczas leczenia atomoksetyną?

Przed rozpoczęciem leczenia atomoksetyną zaleca się powiadomić lekarza o stosowaniu innych leków, szczególnie takich jak: należących do grupy I-MAO (inhibitorów monoaminooksydazy), salbutamol, moksyfloksacyna, erytromycyna, metadon, leki moczopędne, imipramina, wenlafaksyna oraz mirtazapina. 

Należy zachować ostrożność podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania maszyn.

Na początku leczenia mogą pojawić się u pacjenta myśli samobójcze. 

Jakie są przeciwwskazania do stosowania atomoksetyny?

Stosowanie atomoksetyny jest przeciwwskazane u osób z zaburzeniami układu krążenia, niedociśnieniem, uszkodzeniem wątroby, nadwrażliwością na lek lub żółtaczką. 

Czy można stosować atomoksetynę w okresie ciąży i karmienia piersią?

Atomoksetyna należy do leków kategorii C, co znaczy, że nie zaleca się jej stosowania u kobiet w ciąży, ze względu na brak odpowiednich danych z badań klinicznych. W przypadku zajścia w ciążę, pacjentka stosująca atomoksetynę, powinna niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Leku nie należy stosować w okresie karmienia piersią. 

Czym różni się atomoksetyna od metylofenidatu? 

W ADHD najczęściej przepisywanym lekiem jest metylofenidat. Jednak gdy występują przeciwwskazania do jego stosowania lub gdy okazuje się nieskuteczny, wtedy przepisana może zostać atomoksetyna. 

Atomoksetyna w odróżnieniu od metylofenidatu nie jest lekiem psychostymulującym i nie posiada potencjału uzależniającego. Dodatkowo na efekty działania atomoksetyny należy poczekać kilka tygodni (w przypadku metylofenidatu efekty pojawiają się już w godzinę od przyjęcia). 

Źródła

1. https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=4532 

2. Naguy A, Al-Enezi N, AlShalabi SR. Atomoxetine in-focus! Asian J Psychiatr. 2020 Mar;49:101634. doi: 10.1016/j.ajp.2019.02.008. Epub 2019 Feb 13. PMID: 30797701.

3. Punja, Salima, et al. „Amphetamines for attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) in children and adolescents.” Cochrane Database of Systematic Reviews 2 (2016)