Acetylocysteina (acetylcysteine)

Acetylocysteina należy do substancji o właściwościach mukolitycznych. Działa poprzez upłynnienie śluzu oraz zmniejszanie jego lepkości. Lek stosowany jest w celu ułatwienia odkrztuszania zalegającej wydzieliny w kaszlu produktywnym (tzw. kaszlu mokrym). Ponadto substancję wykorzystuje się jako antidotum w zatruciu paracetamolem.

Preparaty z acetylocysteiną dostępne są w aptece bez recepty. Występują w postaci tabletek musujących (np. ACC Optima, Mucofortin), płynu (np. ACC Classic, Mufluil Forte), proszku (np. ACC Optima Active), syropu (np. Dicotuss), kapsułek (np. Miovelia NAC) oraz granulatu do sporządzenia roztworu (np. Fluimucil Muko, Fluimucil Muko Junior). Ponadto acetylocysteina występuje również w postaci roztworu do wstrzykiwań, który dostępny jest jedynie z przepisu lekarza (np. Acetylcysteine Sandoz).

Spis treści

Jakie właściwości posiada acetylocysteina?

W jakich wskazaniach stosowana jest acetylocysteina?

Acetylocysteina do inhalacji

Jakie są przeciwwskazania do stosowania acetylocysteiny?

Jakie są skutki uboczne stosowania acetylocysteiny?

Od którego roku życia można stosować acetylocysteinę?

Czy acetylocysteina to kwas acetylosalicylowy?

Kiedy przyjmować acetylocysteinę – przed czy po jedzeniu?

Z czym nie łączyć acetylocysteiny?

Czy acetylocysteinę można stosować w ciąży?

Czy acetylocysteinę można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Źródła

Jakie właściwości posiada acetylocysteina?

Acetylocysteina jest lekiem o właściwościach mukolitycznych. Oznacza to, że substancja upłynnia śluz poprzez rozrywanie znajdujących się w tworzących go mukoproteinach mostków siarczkowych. Ponadto sprawia, że śluz jest mniej lepki, co sprzyja odkrztuszaniu zalegającej wydzieliny.

W jakich wskazaniach stosowana jest acetylocysteina?

Preparaty z acetylocysteiną stosowane są  w celu rozrzedzania wydzieliny dróg oddechowych i ułatwiania jej odkrztuszania. Mogą być wykorzystywane m.in. w terapii zapalenia oskrzeli związanym z przeziębieniem, a także innych chorób, w których przebiegu występuje zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych. Preparaty podawane dożylnie wskazane są do leczenia zatrucia paracetamolem.

Acetylocysteina do inhalacji

Acetylocysteina może być stosowana w celu inhalacji (np. Mufluil Forte). Substancja podana w tej formie działa bezpośrednio na drogi oddechowe, dzięki czemu efekt terapeutyczny osiągany jest w szybszym czasie. Inhalacje z acetylocysteiną mogą podrażniać nos i gardło.

Jakie są przeciwwskazania do stosowania acetylocysteiny?

Preparatów z acetylocysteiną nie powinni stosować pacjenci z nadwrażliwością na substancję lub jakikolwiek ze składników produktu. Ponadto leku nie powinno się przyjmować podczas czynnej choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, a także w ostrych stanach astmatycznych.

Jakie są skutki uboczne stosowania acetylocysteiny?

Podczas stosowania preparatów z acetylocysteiną mogą wystąpić działania niepożądane, takie jak reakcje nadwrażliwości, bóle głowy, szumy uszne, nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha oraz gorączka.

Należy pamiętać, że działania niepożądane mogą, ale nie muszą wystąpić u wszystkich pacjentów.

Od którego roku życia można stosować acetylocysteinę?

Preparaty z acetylocysteiną mogą być stosowane w odpowiedniej dawce od 3 roku życia. Należy pamiętać, że wiek, od którego można przyjmować lek może różnić się w zależności od preparatu. W związku z tym przed podaniem substancji zawsze należy zapoznać się z ulotką dołączoną do opakowania.

W razie niepewności co do stosowania preparatów leczniczych należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.

Czy acetylocysteina to kwas acetylosalicylowy?

Acetylocysteina nie jest tą samą substancją co kwas acetylosalicylowy, co więcej – lek nawet nie należy do grupy salicylanów. Pod względem chemicznym acetylocysteina jest pochodną L-cysteiny, która została poddana reakcji acetylacji, czyli przyłączenia grup acetylowych.

Kwas acetylosalicylowy również posiada w swojej budowie grupy acetylowe, jednak jest pochodną kwasu salicylowego. Kwas salicylowy nie posiada działania mukolitycznego. Związek ten należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Kiedy przyjmować acetylocysteinę – przed czy po jedzeniu?

Preparaty z acetylocysteiną powinny być zażywane po posiłku. Należy pamiętać, aby podczas kuracji acetylocysteiną przyjmować duże ilości wody, które wpłyną na zwiększenie efektywności działania leku. Nie zaleca się stosowania substancji na noc.

Z czym nie łączyć acetylocysteiny?

Acetylocysteiny nie powinno się stosować łącznie z lekami o działaniu przeciwkaszlowym, nitrogliceryną i innymi azotanami, a także węglem aktywnym. W przypadku doustnego przyjmowania antybiotyków, acetylocysteinę należy zażywać oddzielnie, w odstępie co najmniej 2 godzin.

Czy acetylocysteinę można stosować w ciąży?

Nie ma wystarczającej ilości badań odnośnie bezpieczeństwa stosowania acetylocysteiny u kobiet ciężarnych. W związku z tym przyjmowanie leku w tym okresie jest przeciwwskazane, chyba że w opinii lekarza korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla płodu.

Czy acetylocysteinę można stosować podczas karmienia piersią (podczas laktacji)?

Nie ma wystarczającej ilości badań odnośnie bezpieczeństwa stosowania acetylocysteiny u kobiet karmiących piersią (podczas laktacji). W związku z tym przyjmowanie leku w tym okresie jest przeciwwskazane, chyba że w opinii lekarza korzyść dla matki przewyższa potencjalne ryzyko dla dziecka.

Źródła:

• „Kompendium Farmakologii” pod redakcją Waldemara Jańca

• Charakterystyka produktu leczniczego ACC Optima

• https://go.drugbank.com/reactions/6453