Biegunka (rozwolnienie) to stan, kiedy stolec jest oddawany znacznie częściej niż normalnie i najczęściej ma płynną konsystencję. Może być spowodowana m.in. infekcją, zatruciem, stresem lub nieprawidłową dietą. Na wypadek biegunki warto mieć w swojej apteczce leki o działaniu zapierającym, a także preparaty wspomagające leczenie tej przypadłości.
Spis treści
Czym jest biegunka i co może ją spowodować?
Tabletki i kapsułki na biegunkę
Proszek w saszetkach na biegunkę
Środki wspomagające leczenie biegunki
Czym jest biegunka i co może ją spowodować?
Biegunka, inaczej rozwolnienie, występuje, gdy pacjent oddaje więcej niż 3 płynne lub półpłynne stolce dziennie. Zwykle jest samoograniczającym się objawem, trwającym do kilku dni. Przewlekłe biegunki (trwające powyżej 4 tygodni) mogą być symptomem poważnych chorób, dlatego nie powinny być one bagatelizowane.
Biegunka może mieć podłoże infekcyjne - wirusowe lub (rzadziej) bakteryjne, pierwotniakowe bądź pasożytnicze. Jej przyczyną może być również stosowanie niektórych leków, np. antybiotyków; nieprawidłowa dieta, spożycie substancji toksycznych, lub nadwrażliwość pokarmowa. U niektórych osób pojawić może się również biegunka o podłożu stresowym.
Tabletki i kapsułki na biegunkę
Tabletki i kapsułki są najczęstszymi postaciami preparatów, z którymi możemy się spotkać w aptekach. Taka forma leku, ze względu na łatwe stosowanie, sprawdzi się szczególnie dobrze np. w podróży.
W leczeniu objawów ostrej i przewlekłej biegunki u osób dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia stosować można tabletki zawierające loperamid (np. Stoperan, Laremid, Imodium Instant). Substancja ta działając na receptory opioidowe w ścianie jelit, hamuje perystaltykę przewodu pokarmowego, zwiększa napięcie zwieracza odbytu oraz zapobiega utracie wody i elektrolitów.
Węgiel aktywny jest substancją o właściwościach absorpcyjnych, dzięki czemu znalazł zastosowanie w terapii zatruć i biegunek. Węgiel aktywny występuje w lekach i suplementach diety, w postaci kapsułek oraz tabletek (np. Carbo Medicinalis VP, Węgiel aktywny Colfarm).
W kontekście leczenia biegunki warto również zwrócić uwagę na preparaty zawierające taninę, która wykazuje działanie przeciwbiegunkowe, ściągające i bakteriostatyczne. Substancja ta może być stosowana od 4. roku życia w leczeniu objawów biegunki i zatrucia pokarmowego (np. Taninal, Tasectan).
Biegunki o podłożu bakteryjnym są w Polsce zdecydowanie rzadziej spotykane niż te wywoływane przez wirusy. Czasami słyszy się jednak o zbiorowych zatruciach pałeczką Salmonella, których typowym objawem mogą być m.in. biegunki. Powszechnie znanym przykładem choroby przebiegającej z biegunką o podłożu bakteryjnym jest również (niewystępująca w naszej strefie klimatycznej) cholera.
W terapii biegunek o podłożu bakteryjnym stosowany jest Nifuroksazyd, którego działanie obserwowane jest zwykle w ciągu 2 dni od rozpoczęcia leczenia. Preparaty w postaci w tabletek lub kapsułek (np. Nifuroksazyd Gedeon Richter, Nifuroksazyd Polfarmex) przeznaczone są dla dorosłych i dzieci powyżej 7. roku życia. Nifuroksazyd dostępny jest również w formie zawiesiny doustnej dostępnej na receptę, która może być stosowana już u dzieci powyżej 2. miesiąca życia, np. Nifuroksazyd Gedeon Richter, Nifuroksazyd Hasco.
Proszek w saszetkach na biegunkę
Preparaty w postaci saszetek z proszkiem do rozpuszczenia stanowią wygodną formę podania dla dzieci oraz osób które wykazują problemy z przełykaniem tabletek i kapsułek. Do tego typu produktów należą:
Produkty z racekadotrylem (np. Recenum Junior, Hidrasec 30 mg), które podawane są w przypadku ostrej biegunki u dzieci i niemowląt powyżej 3 . miesiąca życia. Racekadotryl zmniejsza nadmierne wydzielanie wody i elektrolitów do światła jelita, nie wpływając przy tym na podstawową czynność wydzielniczą, dzięki czemu wywołuje szybkie działanie przeciwbiegunkowe.
Preparaty z taniną dostępne są również w postaci proszku do sporządzenia zawiesiny (np. Tasectan). Tego typu produkty przeznaczone są do stosowania u dzieci powyżej 3. roku życia. W celu podania substancji dziecku, preparat należy rozpuścić w niewielkiej ilości wody, mleka, soku owocowego, wsypać do jogurtu lub zmieszać z żywnością.
Diosmektyt - naturalny związek glinowo-krzemowy stosowany w leczeniu objawów biegunki, który powleka błonę śluzową żołądka oraz wykazuje działanie absorpcyjne. Substancja występuje w preparatach w saszetkach, przeznaczonych do rozpuszczenia w wodzie (np. Smecta, Diosmolyte), lub jako gotowe saszetki z zawiesiną do wypicia (np. Smecta Go, Dicostop).
 |
 |
Środki wspomagające leczenie biegunki
Podczas biegunki należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu oraz dbać o zachowanie prawidłowej gospodarki elektrolitowej. Jako wsparcie można w tym przypadku zastosować dostępne w aptekach elektrolity, występujące w postaci proszku lub tabletek przeznaczonych do rozpuszczenia w wodzie. Wśród dostępnych na rynku elektrolitów można wyróżnić te zarejestrowane jako leki, np. Gastrolit; żywność specjalnego przeznaczenia medycznego, np.: Orsalit, Stoperan Elektrolity; oraz suplementy diety, np.: Zdrovit Litorsal, Plusssz elektrolity.
 |
 |
 |
 |
W trakcie biegunki oraz po jej ustąpieniu warto również zastosować probiotyki (np. Enterol 250, Lacidofil) w celu zachowania lub odbudowy naturalnej flory przewodu pokarmowego.
Źródła
https://www.mp.pl/pacjent/objawy/biegunka
https://www.gdziepolek.pl/artykuly/jak-zwalczyc-biegunke
2025-06-05
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 05.06.2025 08:30:25
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.