Blizny są naturalnym efektem procesu gojenia się ran. Nie jesteśmy w stanie uniknąć wszystkich sytuacji skutkujących powstawaniem blizn. Za to każdy z nas, poprzez odpowiednie leczenie i codzienną pielęgnacje uszkodzonych miejsc, może realnie wpłynąć na to, jak długo będzie trwał proces gojenia się rany oraz na końcowy wygląd pozostałej po niej blizny.
Spis treści
Jakie preparaty pomogą pozbyć się blizn?
Kiedy zacząć stosowanie preparatów na blizny?
Jak tworzy się blizna?
Blizny powstają w wyniku naprawy tkanki łącznej, która może zostać uszkodzona np. w związku z zabiegiem chirurgicznym, poparzeniem, miejscowym urazem czy w przebiegu chorób, takich jak ospa wietrzna lub trądzik.
Powstanie blizny jest wynikiem fizjologicznych procesów zachodzących w ranie. W miejscu urazu dochodzi do pojawienia się stanu zapalnego, miejscowego obkurczenia naczyń krwionośnych i powstania skrzepu. Następnie dochodzi do wytworzenia nowych naczyń krwionośnych oraz powstania ziarniny. Z czasem rana ulega obkurczeniu, jej powierzchnia się zmniejsza i zostaje w całości pokryta nową warstwą nabłonka. Prawidłowo pielęgnowana blizna fizjologicznie jest cienka i płaska, a z czasem niewiele różni się od wyglądu zdrowej skóry.
Naskórek tworzący bliznę jest pozbawiony mieszków włosowych, gruczołów oraz komórek pigmentowych. Po upływie 6-12 miesięcy od urazu uzyskuje maksymalny stopień wytrzymałości, który odpowiada 70% wytrzymałości zdrowej skóry.
Co wpływa na wygląd blizny?
Na ostateczny wygląd blizny wpływa szereg czynników. Wśród nich wyróżnia się te, na które nie mamy wpływu, oraz czynniki modyfikowalne. Należą do nich m.in.:
wiek - u starszych osób obserwuje się mniejsze nasilenie procesów regeneracyjnych i reparacyjnych (dłuższe gojenie rany), rzadziej powstają również blizny przerostowe (twarde, wypukłe blizny, które z czasem mogą wyglądem być zbliżone do otaczającej ich tkanki);
uwarunkowania genetyczne – większą skłonność do tworzenia bliznowców (blizny większe niż blizny przerostowe, które z czasem mogą się rozrastać) obserwuje się u osób czarnoskórych oraz z albinizmem;
lokalizacja rany – blizny przerostowe powstają na karku, w okolicy mostka i okolicy naramiennej, a prawie nigdy nie tworzą się na powiekach i na zewnętrznych narządach płciowych;
rodzaj rany - w inny sposób będzie goić się rana po ugryzieniu psa, a w inny sposób powstała w wyniku oparzenia.
ogólny stan zdrowia – na prawidłowe gojenie się rany wpływa odpowiednie odżywienie, a także choroby towarzyszące, takie jak np. cukrzyca, niedoczynność tarczycy;
powikłania – w ich wyniku często dochodzi do tworzenia się blizn przerostowych. Występują np. wskutek zakażenia lub rozejścia się rany.
czas, który upłynął od powstania rany – ostateczny stan blizny można ocenić dopiero po 6, a w niektórych przypadkach nawet po 12 miesiącach.
Należy również pamiętać, że na końcowy wygląd blizny ogromny wpływ ma przede wszystkim prawidłowe leczenie i pielęgnacja rany.
Jak pielęgnować bliznę?
Niewłaściwa pielęgnacja blizn (szczególnie tych nowopowstałych) może wiązać się z wystąpieniem powikłań, które są przyczyną nieodwracalnych zmian w wyglądzie zagojonej skóry. Podczas procesu gojenia rany warto kierować się kilkoma prostymi zasadami:
Obserwacja miejsca zrostu tkanek, która pozwoli na szybkie wykrycie wszelkich nieprawidłowości w przebiegu tworzenia blizny, takich jak np. obrzęk, zgrubienia, zaczerwienienia.
Wykonywanie delikatnego masażu wzdłuż blizny, ruchami kolistymi, najlepiej z użyciem maści bądź żelu na blizny.
Unikanie opalania blizny - narażenie jej na działanie promieni słonecznych spowoduje, że stanie się dużo ciemniejsza. Mogą pojawić się na niej również zmiany przerostowe, będące przyczyną dużego dyskomfortu, a czasem bólu. Zaleca się, aby bliznę w miarę możliwości zakrywać przed działaniem promieni słonecznych. Można zastosować również krem przeciwsłoneczny z wysokim filtrem (np. CeraVe nawilżający krem do twarzy SPF 50, Iwostin Solecrin SPF 50+). Na rynku dostępne są również produkty dedykowane pielęgnacji blizn, które w swoim składzie zawierają filtr UV (np. Sutricon UV Protect).
Dbanie o prawidłowe odżywianie - właściwie skomponowana, pełnowartościowa dieta zapobiega powstawaniu niedoborów składników odżywczych, które mogą prowadzić do komplikacji podczas procesu zabliźniania.
Jakie preparaty pomogą pozbyć się blizn?
Najczęściej spotykanymi substancjami, wchodzącymi w skład preparatów wspierających prawidłowe gojenie blizn są:
silikony, które na powierzchni blizny tworzą ochronny film zapobiegający utracie wody. Dzięki temu tkanka staje się miękka i lepiej uwodniona, co sprzyja powstawaniu gładkiego zrostu. Film ochronny zapobiega tworzeniu się blizn przerostowych, chroni przed nadkażeniami, a także wygładza powierzchnię blizny. Przykładami preparatów zawierających silikony są Sutricon, Silaurum, czy Bliznasil. W przypadku ran pooperacyjnych sprawdzą się również plastry silikonowe, np. Bliznasil, Sutricon silikonowe plastry na blizny.
wyciąg z cebuli, którego składniki działają antybakteryjnie, przeciwzapalnie i antyseptycznie. Ponadto przyspieszają procesy regeneracji, poprzez zwiększenie częstości podziału komórek oraz wpływ na syntezę kolagenu.
heparyna aplikowana na skórę, wykazuje miejscowe działanie przeciwzakrzepowe i przeciwzapalne. Podnosi również stopień uwodnienia tkanki oraz rozluźnia strukturę kolagenu.
alantoina wspomaga regenerację naskórka, przyspiesza gojenie ran, a także zmniejsza widoczność blizn ze względu na delikatne właściwości złuszczające.
Najpopularniejszymi preparatami zawierającymi w swoim składzie połączenie heparyny, alantoiny oraz wyciągu z cebuli są Cepan oraz Contractubex.
oleje, które wchodzą w skład dermokosmetyków o silnym działaniu nawilżającym, posiadają również właściwości kojące, wygładzające oraz działają rozjaśniająco. Wśród preparatów na blizny zawierających oleje można wymienić Bio-Oil, Bioliq Dermo Olejek Cica na blizny i rozstępy.
Wspólną cechą preparatów na blizny, niezależnie od ich składu, jest konieczność ich częstego i systematycznego stosowania. Gojenie blizny jest procesem długotrwałym, który może wymagać stosowania tego typu produktów przez kilka miesięcy.
Kiedy zacząć stosowanie preparatów na blizny?
Do momentu całkowitego zagojenia urazu należy stosować wobec niego środki przeznaczone do pielęgnacji ran. Kiedy rana ulegnie całkowitemu zagojeniu, czyli w jej obrębie nie będzie widocznych strupów i wysięków, ewentualne szwy zostaną wyjęte, a na jej powierzchni utworzy się nowy naskórek, można rozpocząć stosowanie preparatu na blizny.
W przypadku, jeżeli w przeszłości doszło do zaniedbania rany lub blizny poprzez brak odpowiedniej pielęgnacji ciągle istnieje szansa na poprawę jej wyglądu. Proces ten wymaga jednak czasu, a w niektórych przypadkach pomocnym może okazać się zastosowanie zabiegów kosmetycznych lub medycyny estetycznej, takich jak złuszczające peelengi, zabiegi laserowe, czy dermabrazja.
Źródła
https://www.mp.pl/chirurgia/chirurgia-ogolna/174334,gojenie-ran-u-doroslych-praktyczne-repetytorium
https://forumleczeniaran.pl/ranywpigulce-rodzaje-blizn-blizny-przerostowe-i-bliznowce/
redaktor: Agnieszka Soroko, mgr farm.
ostatnia zmiana: 10.06.2025 09:22:57
Dokładamy wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów oraz zdjęcia są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z o.o.